Nepomuk (kraj pilzneński)

Nepomuk

Herb Flaga
Państwo	Czechy
Kraj	pilzneński
Powiat	Pilzno Południe
Data założenia	1144
Prawa miejskie	XIII w.
Burmistrz	Jiří Švec
Powierzchnia	12,78 km²
Wysokość	449 m n.p.m.
Populacja (2006) • liczba ludności • gęstość	3684 288 os./km²
Kod pocztowy	304 03-335 03
Tablice rejestracyjne	PJ
Położenie na mapie kraju pilzneńskiego Nepomuk
Położenie na mapie Czech Nepomuk
49°29′09″N 13°34′56″E
Strona internetowa

Nepomuk – miasto w Czechach, w kraju pilzneńskim. Według danych z 31 grudnia 2003 powierzchnia miasta wynosiła 1278 ha, a liczba jego mieszkańców 3670 osób.

Domniemane miejsce urodzenia Jana Nepomucena.

Historia miasta

Początki miasta związane są z założeniem opodal klasztoru przez cystersów z niemieckiego klasztoru Ebrach 1144 roku. Istniały tu wówczas dwie osady Přesanice i Pomuk, które połączyły się oficjalnie 1384 roku i od tej pory zaczęto używać nazwy Nepomuk.

W XIII i XIV wieku wydobywano tutaj srebro i złoto, przez co miasto dynamiczne się rozwijało przysporzyło mu bogactwa. Osiedliło się tu wtedy wielu rzemieślników i rolników. Już 1254 roku wspomniano wieś Nepomuk jako osadę targową.

W 1250 roku książę czeski Przemysł Ottokar I usadowił w Nepomuku sąd, który karał złoczyńców schwytanych w okręgu nepomuckiego klasztoru.

W roku 1415 król Wacław IV podniósł Nepomuk do rangi miasta, które stało się gospodarczym i administracyjnym centrem dóbr klasztornych obejmujących wówczas ponad 100 wsi oraz miasta Bolovice i Plánice. Jednakże w 1420 roku husyci spalili klasztor, jego posiadłości zaś przeszły w ręce rodu Śwanberków, którzy na wzniesieniu Zelená Hora znajdującym się między miastem i klasztorem wybudowali wpierw gród, a potem zamek przebudowany w XVII wieku przez Wacława ze Śternberku na barokową rezydencję.

W 1465 roku miasto Nepomuk uzyskało przywilej corocznych czterodniowych targów. W 1512 roku miasto uzyskało prawo do drugiego jarmarku. Dbający o rozwój miasta właściciele zadbali również o nadanie mu prawa do warzenia piwa. Niestety, w późniejszych wiekach liczne konflikty zbrojne i klęski głodowe doprowadziły do podupadnięcia miasta. Podczas licznych pożarów w okresie między XVI i XIX wiekiem zostało zniszczone sporo okazałych historycznych budynków.

W 1961 roku miasto zostało powiększone i kilka wsi, zabytkową dziś hutę żelaza wraz ze wspólnym dworcem kolejowym na trasie Pilzno – Czeskie Budziejowice. W latach 80. wybudowano typowe dla tamtych lat centrum handlowe na miejscu wyburzonych zabytkowych budynków. Ale od lat 90. zaczęto inwestować w nowoczesną architekturę, czego najlepszym przykładem jest otwarta w 1994 roku szkoła zawodowa.

Zabytki i atrakcje turystyczne

• Gotycki, trójnawowy kościół św. Jakuba zbudowany w latach 1290–1295 z grobowcem rodu Śwanberków i w 1780 roku dobudowaną barokową dzwonnicą.
• Arcydekanat z 1748 roku zbudowany według planów Kiliana Ignacego Dientzenhofera, przebudowany podczas II wojny światowej.
• Kościół św. Jana Nepomucena wybudowany w latach 1729–1736 z okazji kanonizacji tego świętego według planów Kiliana Ignacego Dientzenhofera na miejscu istniejącego tu przedtem kościoła św. Jana z XVII w.
• Archidiecezjalne muzeum Jana Nepomucena
• Muzeum miejskie z galerią sztuki
• „Dom pod czeską lipą” zbudowany w latach 1360–1370 spełniał funkcję ratusza, a później gospody.
• Zabytkowy budynek poczty
• Ruina klasztoru cystersów Pomuk w Klášter
• Zamek Zelená Hora (Zamek Grünberg), miejsce znalezienia rzekomego „rękopisu zielonogórskiego”

Osoby związane z miastem Nepomuk

• Jan Nepomucen (ok. 1340–1393) – katolicki duchowny i święty męczennik
• David Crinitus (1531–1586) – poeta
• Augustin Němejc (1861–1938) – czeski malarz-artysta
• Jakub Jan Ryba (1765–1815) – romantyczny czeski kompozytor i muzyk kościelny
• prof. Josef Ondřej Liboslav Rettig – pedagog, rektor kolegium pijarów
• Viktor Pešek – malarz-artysta
• Alexandr Berndorf – lokalny historiograf

Demografia

Rok	1970	1980	1991	2001	2003
Liczba ludności	2616	3206	3211	3546	3670

Źródło: Czeski Urząd Statystyczny

Linki zewnętrzne

• Strona miasta